Huidkanker komt in Nederland steeds vaker voor. Belangrijke oorzaken zijn blootstelling aan de zon, de zonnebank én de vergrijzing. Huidkanker is de meest voorkomende kanker in Nederland. Als je er vroeg bij bent, is behandeling vaak goed mogelijk. Maar hoe herken je het?
Er zijn verschillende vormen van huidkanker. De 3 meest voorkomende vormen zijn het basaalcelcarcinoom, het plaveiselcelcarcinoom en het melanoom. Ze ontstaan meestal nadat je huid te veel is blootgesteld aan uv-straling en daardoor beschadigd is geraakt. Deze straling maakt het DNA in je huid kapot. Dat kan leiden tot kanker. Mensen met een licht huidtype hebben een verhoogde kans op huidkanker.
Dit is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Het groeit langzaam en zaait zelden uit. Meestal geeft dit weinig klachten. Een basaalcelcarcinoom ziet er vaak uit als een huidkleurig of roze, glad en glazig knobbeltje. Soms zie je hierin bloedvaatjes. Er kan een wondje uit ontstaan met een korstje. Maar soms kan het eruit zien als een eczeemplekje, dat niet jeukt.
Een plaveiselcelcarcinoom komt ook vaak voor. Deze vorm van huidkanker geeft iets meer klachten dan een basaalcelcarcinoom en kan uitzaaien, al gebeurt dat niet vaak. Een plaveiselcelcarcinoom kan een bleekroze, ruw knobbeltje zijn dat langzaam groeit. Maar ook als een wondje dat maar niet geneest en makkelijk bloedt. Of als een ruw, verhoornd plekje. Deze plekjes kunnen pijn doen.
Een melanoom is de meest bekende vorm van huidkanker. Het lijkt op een moedervlek. Soms ontstaat de kanker uit een bestaande moedervlek, maar vaker is het een nieuwe plek op je huid. Een melanoom is een agressieve vorm van huidkanker die een grotere kans heeft om uit te zaaien. Meestal word je niet geboren met moedervlekken. Ze ontstaan tijdens je hele leven. Bij een nieuwe moedervlek hoef je dus niet meteen aan een melanoom te denken. Je kan een melanoom herkennen via de ABCDE-regels:
Asymmetrie. Een moedervlek is meestal een mooi rondje. Als de vlek asymmetrisch is, is het goed om hem in de gaten te houden.
Borders/randjes. Als je vlek heel grillige randjes heeft of juist heel vaag, moet je hem in de gaten houden.
Colour/kleur. Let op de kleur van de vlek. Als de vlek meerkleurig is, houd hem dan in de gaten.
Diameter. Vlekken groter dan 5mm zijn ook een reden om ze goed in de gaten te houden.
Evolutie. Als jouw vlek verandert, houd hem dan in de gaten.
Als je een verdacht plekje hebt, is het handig om daar een foto van te maken. Je kan dan 1 of 2 maanden later kijken of de vlek veranderd is.
Sommige mensen hebben heel veel moedervlekken. Het kan dan lastig zijn om vreemde moedervlekken te ontdekken. Het is dan goed om te kijken of er eentje tussen zit die erg afwijkt van de rest. Dit wordt ook wel het ‘ugly duck fenomeen’ genoemd.
Als je twijfelt over een plekje, neem dan altijd contact op met je huisarts. Die kan het plekje bekijken en indien nodig behandelen of een verwijzing voor een specialist regelen.
Het beste is natuurlijk om huidkanker te voorkomen. Blijf daarom in het voorjaar en de zomer zoveel mogelijk uit de zon tussen 12.00 uur en 15.00 uur, draag beschermende kleding en smeer je om de 2 uur in met zonnebrandcrème, het liefst SPF 30 of hoger.
Deze blog is tot stand gekomen in samenwerking met Sven van Egmond, medeoprichter van De Huidkanker Stichting.
